YARANMA TARİXİ

Ekologiya İnstitutu Azərbaycan Milli Aerokosmik Agentliyinin tərkib hissəsidir. 1991-ci ildə Azərbaycan Milli Aerokosmik Agentliyinin (AMAKA) Ekologiya İnstitutu (Eİ) Azərbaycan Respuplikası Nazirlər Kabinetinin 261 saylı 20.08.91-ci il tarixli qərarına uyğun olaraq yaradılmışdır.

EKOLOGİYA İNSTİTUTUNUN (Eİ) RƏHBƏRLİYİ:

• Direktor – texnika elmləri doktoru, professor, Rusiya Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü Əliyev Bəhram Hüseyn oğlu.
• Elmi işlər üzrə direktor müavini – biologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Musayev Murad Qədim oğlu.
• Elmi katib – texnika elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Fərəcova Laləndə Nurəddin qızı

STRUKTUR BÖLMƏLƏRİ: 

• “Nanotexnoloji tədqiqatlar” şöbəsi;      
• “Meşə ekosistemlərin aerokosmik monitorinqi” şöbəsi
• “Aqroekoloji tədqiqatlar” şöbəsi;
• “Xəzərin və su hövzələrinin aerokosmik monitorinqi” şöbəsi;
• “Radioekoloji tədqiqatlar və ekokimyəvi tədqiqatlar” şöbəsi;
• “İqlim və atmosferin optik monitorinqi” şöbəsi;
• “Təbii dağıdıcı və səhralama proseslərinin monitorinqi”  şöbəsi;
• “Biokimyəvi analizlər” laboratoriyası 

REGİONAL BÖLMƏLƏRİ: 

• “Regional ekoloji tədqiqatlar” (Naxçıvan ş.) şöbəsi; 
• “Elmi-təcrübi sınaq” (Mingəçevir ş.) şöbəsi;
• “Ekoloji tədqiqatlar və elmi araşdırmalar” (Qarabağ r-nu) şöbəsi; 
• “Hidrokimyəvi araşdırmalar və su ehtiyatlarının  monitorinqi” (Beyləqan r-nu) şöbəsi.

ƏSAS FƏALİYYƏT İSTİQAMƏTLƏRİ:

• Azərbaycan Respublikası ərazisində aerokosmik  üsullardan istifadə etməklə sənaye və kənd təsərrüfatı istehsalının hazırkı inkişaf səviyyəsində atmosfer havasına təbii və antropogen təsirin əsas amillərinin məsafədən monitorinqi. 
• Nanomaterialların (nanohissəciklərin və s.), nanogübrələrin alınması və tətbiqi.
• Nanotexnologiyanın köməyi ilə günəş bateriyalarının faydalı iş əmsalının və səmərəlliyin artırılması, yeni növ akkumliyator və daha səmərəli işıqlandırılma sistemlərinin yaradılması.
• Çirkli suyu içməli suya çevirən nanofiltrlərin hazırlanması.
• Öz-özünü təmizləyən elecədə yanmanın qarşısını alan, korroziyanı əvvəlcədən xəbər verən nanoboyaların işlənib hazırlanması. 
• Kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığını artırmaq üçün nanogübrələrin yaradılması.
• Məsafədən zondlama verilənlərindən, peyk təsvirlərindən istifadə etməklə ölkə ərazisində aqroekoloji proseslərin tədqiqi, həmçinin Respublikanın kənd təsərrüfatında torpağın, havanın və suyun təmizliyini qorumaq, keyfiyyətli bioloji məhsulun davamlı istehsalını təmin etmək üçün CİS texnologiyalarından, elm və texnikanın müasir nailiyyətlərindən istifadə etməklə Respublikamızın əsas aqroekoloji problemlərini tədqiq etmək və bu problemlərin aradan qaldırılması yollarını göstərmək. 
• Radioekoloji tədqiqatlar. 
• Ekokimyəvi tədqiqatlar.
• Meşə ekosistemlərinin məsafədən zondlanması. 
• Müdafiə və ikili təyinatlı məmulаtlаrın yaradılması və təkmilləşdirilməsi məqsədi ilə  elmi-tədqiqat, təcrübi-kоnstruktоr və layihə-axtarış işlərinin аpаrılmаsı və onların nəticəsində yaradılmış müdafiə təyinatlı məhsullаrın Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin tаbеli müəssisələrində istеhsаlının mənimsənilməsinə elmi-metodiki dəstək verməsinin təşkili.
• Məsafədən zondlama verilənləri və geoinformasion texnologiya əsasında Respublikanın su hövzələrində  təbii-dağıdıcı hidrometeoroloji hadisələrin formalaşma qanunauyğunluqlarının müəyyən edilməsi, su ehtiyatlarının təbii və antropogen dəyişmələrinin qiymətləndirilməsi, su obyektlərinin hidroloji və hidravlik transformasiyalarının geomatik təqdimatı, sellərin və daşqınların hidrodinamiki xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi. Su ehtiyatlarının inteqrasiyalı idarə edilməsi üçün tövsiyyələrin hazırlanması.
• Məsafədən zondlama verilənlərindən, peyk təsvirlərindən istifadə etməklə ölkə ərazisində səhralaşma proseslərinin tədqiqi.
• Abşeron yarımadasının torpaq ehtiyatlarının ekoloji vəziyyətinin tətqiqi.
• Naxçıvan  Muxtar Respublikası bölgəsində ekoloji monitorinq məsələlərini həll edilməsi.
• Mingəçevir şəhərində elmi-təcrübi sınaq məsələlərinin həll edilməsi.
• Qida təhlükəsizliyi ilə əlaqədar, xüsusilə geni modifikasiya olunmuş məhsulların müəyyən olunması, tərkibində nitratların və digər zərərəverici kimyəvi maddələrin və s. olmasını təyin edən sadə cihazların və indikatorların yaradılması.
• Çoxsaylı qazılmış quyulardan çıxarılan suların keyfiyyətinin aşağı və duzluluq səviyyəsinin yüksək olduğundan suyun vəziyyətinə nəzarət edilməsi, hidrokimyəvi araşdırmalar və su ehtiyatlarının monitorinqi.   

• Aerokosmik elm və texnologiyalar əsasında Azərbaycan ətraf mühitinin kompleks monitorinq sisteminin yaradılması.
• Aerokosmik məlumatların emalı üsulları və Coğrafi-Məlumat Sistemləri (CMS) texnologiyaları.
• Alternativ yanacaq növləri.
• Azərbaycanın təbiətı, onun inkişaf qanunauyğunluqlarının tədqiqi. Təbii hadisələrin proqnozu. 
• Xəzər dənizinin problemləri.
• Azərbaycanda flora, fauna və torpaq örtüyünün biomüxtəlifliyinin öyrənilməsi, genofondunun qorunması və səmərəli istifadəsi.
• Aerokosmik informasiya əsasında təbii-dağıdıcı proseslərin proqnozlaşdırılması.
• Ölkənin ekoloji atlasının yaradılması. Həmsərhəd dövlətlər tərəfindən transsərhəd daşınmalara operativ nəzarət sistemlərinin yaradılması.
• İqlim dəyişmələrinin öyrənilməsi. Ekoloji sistemlərin və ekoloji proseslərin modelləşdirilməsi.
• Ekoloji sistemlərin və ekoloji proseslərin tədqiqində ekspert sistemlərinin tətbiqi elmi istiqamətləri və aşağıdakı elmi problemlər ətrafında tematik planları formalaşdırmışdır:

• Aerokosmik və yerüstü məlumatlar əsasında su ekosistemlərinin tədqiqi
• Aerokosmik məlumatların emalı üsulları və xəritələşmə
• Ekoloji vəziyyətə nəzarətin metodiki və elmi-texniki əsasları
• Qlobal və regional iqlim problemləri.